Ρητές ονομάζονται οι εξισώσεις που έχουν ένα τουλάχιστον κλάσμα με άγνωστο στον παρονομαστή.
Για να λύσω μια εξίσωση αυτής της μορφής ακολουθώ τα παρακάτω βήματα.
Παράδειγμα: Να λυθεί η εξίσωση:
1ος τρόπος
<-->
{ 1o ΒΗΜΑ: κάνω παραγοντοποίηση σε όσους παρονομαστές γίνεται }
<--> (1)
{ 2o ΒΗΜΑ: βρίσκω το Ε.Κ.Π. των παρονομαστών, το οποίο είναι: (χ-1)(χ+1) }
Ε.Κ.Π. = (x+1).(x-1)
{ 3o ΒΗΜΑ: παίρνω το Ε.Κ.Π. διάφορο του μηδενός για να βρω τις τιμές του αγνώστου για τις οποίες δεν μηδενίζεται κάποιος από τους παρονομαστές }
(χ+1).(χ-1) ≠ 0
χ+1≠ 0 και χ-1 ≠ 0
χ≠ -1 και χ ≠ 1
{ 4ο ΒΗΜΑ: Κάνω απαλοιφή παρονομαστών, πολλαπλασιάζοντας όλους τους όρους με το Ε.Κ.Π. }
(1) <-->
<--> x+1+x-1=2
{ 5o ΒΗΜΑ: Λύνω την απλή πολυωνυμική εξίσωση που προκύπτει }
<--> 2x=2 <--> x= 2/2 <--> x=1
{ 6ο ΒΗΜΑ: Ελέγχω αν οι λύσεις που βρήκα είναι δεκτές με βάση τους περιορισμούς από το 3ο βήμα }
Η λύση x=1 απορρίπτεται. Και αφού η εξίσωση δεν έχει άλλη λύση, είναι αδύνατη.
ΠΡΟΣΟΧΗ !!!
Όταν κάνω απαλοιφή παρονομαστών εάν ο αριθμητής είναι άθροισμα ή διαφορά, τότε για να αποφύγω το λάθος είναι καλό να βάλω τον αριθμητή σε παρένθεση. Δηλαδή, εάν έχω να λύσω την εξίσωση :
τότε αφού, Ε.Κ.Π. = (χ+1) (χ-1) και οι περιορισμοί είναι χ≠ 1 και χ≠ -1
Για να κάνω απαλοιφή παρονομαστών πολλαπλασιάζω όλους τους όρους με το Ε.Κ.Π. :
<--> (x +1) ∙(x +2) – (x -3) = (x-1)∙2x <--> {εάν δεν έβαζα το χ+2 σε παρένθεση, τότε θα πολλαπλασίαζα το x+1 επί x [αφού θα ήταν (x+1) ∙x+2] κι όχι επί χ+2 που είναι το σωστό, μετά την απλοποίηση στο δεύτερο κλάσμα, εάν δεν έβαζα παρένθεση, μπορεί να έγραφα –x-3 κι όχι –x +3 που είναι το σωστό}
<--> x2 +2x +x +2 –x +3 = 2x2 -2x <--> …
Συνοπτικά για να λύσω μια ρητή εξίσωση, ακολουθώ τα παρακάτω βήματα:
Δες ολόκληρο το μάθημα και πολλά ακόμη μαθήματα στο https://app.brainy.gr/login