Α. ΘΕΩΡΗΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ: Γνωρίζω τον μαγικό κόσμο του θεάτρου και του κινηματογράφου
Η τέχνη του θεάτρου
Κάρολος Κουν (σπουδαίος Έλληνας σκηνοθέτης, ιδρυτής του Θεάτρου Τέχνης το 1942):
«Δεν κάνουμε θέατρο για να ζήσουμε. Κάνουμε θέατρο για να πλουτίσουμε τους εαυτούς μας, το κοινό που μας παρακολουθεί και όλοι μαζί να βοηθήσουμε να δημιουργηθεί ένας πλατύς, ψυχικά πλούσιος και ακέραιος πολιτισμός στον τόπο μας.Το θέατρο ως μορφή Τέχνης, δίνει τη δυνατότητα να συνδεθούμε, να συγκινηθούμε, ν' αγγίξουμε ο ένας τον άλλον, να νιώσουμε μαζί μια αλήθεια.»
- Θέατρο (θεῶμαι = βλέπω, παρακολουθώ) = στα αρχαία σήμαινε τον τόπο στον οποίο είχαν τη θέα μιας παράστασης οι θεατές.
- Πρόκειται για δραματική τέχνη (δράμα < δρῶ = πράττω) που, ακολουθώντας ορισμένες συμβάσεις, αναπαριστάνει μπροστά σε κοινό μια σειρά γεγονότων με τη χρησιμοποίηση ηθοποιών που μιλούν και δρουν.
(Ιστορική αναδρομή του θεάτρου στην Ελλάδα:
- Το θέατρο γεννήθηκε στην Αρχαία Ελλάδα. Η κωμωδία, η τραγωδία και το σατυρικό δράμα αποτέλεσαν τα πρώτα είδη θεατρικού λόγου, ενώ, το θέατρο στην αρχαία Αθήνα ήταν η σημαντικότερη μορφή εκπαίδευσης των πολιτών, στο οποίο επιτρέπονταν και η είσοδος των γυναικών.
- Εκατοντάδες χρόνια μετά, κατά τη διάρκεια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, το άλλοτε σημαντικό θέατρο για τους Έλληνες αποτελούσε πλέον μια σκηνική παρουσίαση μίμων, κάποιες φορές με τη συνοδεία χορού, ενώ, η Εκκλησία το καταδίκαζε.
- Στη διάρκεια του Μεσαίωνα συνέχισε να επικρατεί μια έντονη αρνητική στάση απέναντι στο θέατρο, το οποίο φάνηκε να βρίσκει πάλι χώρο στην Κρήτη, το 16ο αιώνα, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τον Ερωτόκριτο του Βιντσέτζου Κορνάρου.
- Κατά την κυριαρχία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ενώ στην Ευρώπη άνθιζε και άρχιζε να αποκτά την αίγλη του παρελθόντος, νεκρώθηκε, και μόλις το 19ο αιώνα, λόγω των Διαφωτιστών, άρχισε να έρχεται πάλι στο προσκήνιο.
- Από την απελευθέρωση του 1821 και έπειτα, τα θεατρικά γεγονότα κυλούν ομαλά, και στην Ελλάδα ενεργή δράση έχουν Έλληνες θεατρικοί συγγραφείς όπως ο Θεοτοκάς , ο Τερζάκης και ο Ψαθάς. )
- Η αξία του θεάτρου
1. Παιδαγωγική:
στα θεατρικά κείμενα παρουσιάζεται η κοινωνία της εποχής όπου γράφτηκε ή αναφέρεται το έργο --> εμπλουτίζουμε ποικιλοτρόπως τις γνώσεις μας --> ο θεατής διδάσκεται από τα πάθη των ηρώων, γνωρίζει καλύτερα τον πολιτισμό, τον κόσμο γύρω του --> διευρύνει τους πνευματικούς του ορίζοντες, καλλιεργούνται η σκέψη και η φαντασία.
2. Ψυχαγωγική:
συμβάλλει στην ευχάριστη και δημιουργική αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου μας:
βιώνουμε έντονα συναισθήματα (συγκίνηση, χαρά, αγωνία...), χαλαρώνουμε, αποτραβιόμαστε από τις έγνοιες της καθημερινότητας.
3. Ηθική διάπλαση των θεατών:
οι ήρωες ως φορείς ιδεών, αξιών, προβληματισμών --> διερεύνηση και προβληματισμός για κάποιες αξίες της ζωής, για το καλό και το κακό, το δίκαιο και το άδικο.
4. Πολιτική:
καυτηριάζονται τα κακώς κείμενα, αμφισβητούνται καθιερωμένες αξίες --> διαμορφώνει την κριτική ικανότητα και την πολιτική αυτοσυνειδησία του θεατή.
Για να «στηθεί» (δημιουργηθεί) μια θεατρική παράσταση, συμβάλλουν οι εξής τέχνες:
1. Λογοτεχνία
2. Υποκριτική (ηθοποιία)
3. Σκηνογραφία (η διαμόρφωση του σκηνικού στο οποίο εκτυλίσσεται το έργο)
4. Σκηνοθεσία (σκηνοθέτης: συντονίζει τις ενέργειες όλων των εμπλεκόμενων προσώπων και δίνει την άποψή του για το έργο)
5. Μουσική
6. Χορογραφία
7. Ενδυματολογία
8. Μακιγιάζ, κομμωτική