Πώς στρογγυλοποιούμε έναν φυσικό αριθμό;

Θα έχετε ίσως ακούσει την έκφραση « το συνολικό ποσό είναι περίπου 11.500 ευρώ». Δεν αναφερόμαστε δηλαδή σε έναν ακριβή αριθμό αλλά σε μία προσέγγιση της αξίας του. Αυτό το κάνουμε γιατί, έτσι, μπορούμε να θυμόμαστε πιο εύκολα τον αριθμό ή μπορούμε πιο εύκολα να τον χρησιμοποιήσουμε σε υπολογισμούς.

Η διαδικασία κατά την οποία αντικαθιστούμε έναν φυσικό αριθμό με μία προσέγγισή του, έναν αριθμό δηλαδή λίγο μεγαλύτερο ή λίγο μικρότερο ονομάζεται στρογγυλοποίηση.

1^ο βήμα

Ορίζουμε σε ποιο ψηφίο θα κάνουμε στρογγυλοποίηση.

Αυτό είναι το ψηφίο – στόχος.

Προσδιορίζουμε αρχικά την τάξη στην οποία θέλουμε να κάνουμε την στρογγυλοποίηση. Αν θέλουμε δηλαδή να βρούμε τον πλησιέστερο αριθμό στις δεκάδες ή στις εκατοντάδες ή στις χιλιάδες κ.τ.λ.
Ας υποθέσουμε τώρα ότι θέλουμε να στρογγυλοποιήσουμε τον αριθμό 24.259 στο ψηφίο των εκατοντάδων.
Ένας απλός τρόπος να προχωρήσουμε θα ήταν να σχηματίσουμε την γραμμή των αριθμών, στην οποία σημειώνουμε τους αριθμούς που είναι πλησιέστεροι στον αριθμό που θέλουμε να στρογγυλοποιήσουμε, ανά εκατοντάδα. Έτσι έχουμε το 24.100, το 24.200, το 24.300, το 24.400, το 24.500. Στην συνέχεια τοποθετούμε και τον ζητούμενο αριθμό 24.259. Παρατηρούμε ότι ο αριθμός μας βρίσκεται πιο κοντά, στο 24.300 από ότι στο 24.200 που είναι η αμέσως προηγούμενη εκατοντάδα. Συμπεραίνουμε λοιπόν, ότι η στρογγυλοποίηση του 24.259 στην πλησιέστερη εκατοντάδα του, είναι ο αριθμός 24.300.
Δεν χρειάζεται όμως να σχηματίζουμε την γραμμή των αριθμών κάθε φορά που θέλουμε να στρογγυλοποιήσουμε έναν αριθμό. Αρκεί να κάνουμε τα εξής:

• Προσδιορίζουμε το ψηφίο που αντιπροσωπεύει τις εκατοντάδες στον αριθμό 24.259. Το ψηφίο αυτό είναι το 2 και αποτελεί τον αριθμό - στόχο μας.

2^ο βήμα

Κοιτάζουμε ποιο ψηφίο υπάρχει στην αμέσως επόμενη δεξιά θέση από το ψηφίο - στόχο.

• Αν είναι ένα από τα ψηφία 0, 1, 2, 3, και 4 τότε το ψηφίο - στόχος, παραμένει όπως είναι και όλα τα ψηφία που βρίσκονται δεξιά του αντικαθίστανται με το 0.
• Αν είναι ένα από τα ψηφία 5, 6, 7, 8, και 9 τότε το ψηφίο - στόχος, αυξάνεται κατά μία μονάδα και όλα τα ψηφία που βρίσκονται δεξιά του αντικαθίστανται με το 0. 

Έστω ότι θέλουμε να στρογγυλοποιήσουμε τον αριθμό 24.239 και πάλι στην πλησιέστερη εκατοντάδα του. Ο αριθμός- στόχος είναι το 2 και το ψηφίο ακριβώς δίπλα του από δεξιά είναι ο αριθμός 3 και το 3 είναι μικρότερο του 5. Σε αυτή την περίπτωση μηδενίζουμε και πάλι όλα τα ψηφία που βρίσκονται δεξιά από τον αριθμό-στόχο και κρατάμε όλα τα υπόλοιπα ψηφία, μαζί και τον αριθμό- στόχο ακριβώς τα ίδια. Το αποτέλεσμα μας έτσι είναι ο αριθμός 24.200.

ΠΡΟΣΟΧΗ όμως σε μία συγκεκριμένη περίπτωση!

Έστω ότι έχουμε τον αριθμό 24.986 και θέλουμε και πάλι να τον στρογγυλοποιήσουμε στο ψηφίο των εκατοντάδων. Ακολουθώντας την διαδικασία που περιγράψαμε, εντοπίζουμε τον αριθμό- στόχο που είναι το 9, εξετάζουμε το διπλανό προς τα δεξιά του ψηφίο, που είναι το 8 και σύμφωνα με τη μέθοδό μας, αφού το 8 είναι μεγαλύτερο του 5, μηδενίζουμε το 8 και όλα τα ψηφία δεξιά του, και αυξάνουμε κατά 1 τον αριθμό-στόχο μας. Κάνουμε δηλαδή το 9,10. Στην περίπτωση αυτή όμως έχουμε συμπληρώσει μία ολόκληρη εκατοντάδα, την οποία μεταφέρουμε στο ψηφίο που βρίσκεται αριστερά από τον αριθμό-στόχο. Να αυξήσουμε δηλαδή κατά 1 και αυτό το ψηφίο. Το ψηφίο 2 που είναι ακόμη αριστερότερα, μεταφέρεται ως έχει. Ο ζητούμενος αριθμός είναι ο 25.000.

Δεν στρογγυλοποιούμε αριθμούς που χρησιμοποιούνται ως κώδικας επικοινωνίας ή να ταυτοποιήσουν κάτι, όπως είναι ο αριθμός της πινακίδας του αυτοκινήτου, ο ταχυδρομικός κώδικας μιας περιοχής και ο αριθμός τηλεφώνου. Γιατί αν στρογγυλοποιήσουμε τον αριθμό τηλεφώνου του φίλου μας, και καλέσουμε τον στρογγυλοποιημένο αριθμό δεν θα μιλήσουμε με το φίλο μας, αλλά με κάποιον.