Με άλλη ματιά
18 Δεκεμβρίου 2018

Μαθαίνοντας την ιστορία μας «εκτός» βιβλίων...

Αλέκος Λιδωρίκης

Δημοσιογράφος

Εμβληματικά κτίρια, μουσεία, αρχαιολογικοί χώροι, πλατείες, προτομές και αγάλματα αποτελούν μια επιπλέον εκπαιδευτική πηγή για τα παιδιά, ταυτόχρονα με μια ευκαιρία για μια απόδραση από την καθημερινότητα, εντός των τειχών της πόλης.  Πολλά από τα κτίρια και τους χώρους αυτούς γονείς και παιδιά τα προσπερνούν στο δρόμο τους για το Σχολείο και στις διαδρομές στην πόλη, χωρίς να έχουν περιηγηθεί στην ιστορία τους. Οι «ζωντανές» εικόνες από περιηγήσεις που θα κάνουν τα παιδιά είναι βέβαιο ότι αποτυπώνονται περισσότερο στη μνήμη τους, από ότι οι σελίδες των βιβλίων και επιπλέον τους δημιουργούν κίνητρα για αναζητήσεις στην ιστορία του τόπου μας. 

Για τις ημέρες των Χριστουγέννων προτείνουμε για τους γονείς με τα παιδιά στην Αθήνα και στην Θεσσαλονίκη:  

Στη είσοδο της ιστορικής Αθήνας συναντάμε τον ευρύτερο αρχαιολογικό χώρο του Ολυμπείου, με το ξεναγό που είναι μαζί μας να μας γυρνά πίσω στο χρόνο: «Το ιερό του Ολυμπίου Διός είναι από τα αρχαιότερα ιερά της Αθήνας και σύμφωνα με την παράδοση ιδρύθηκε από το Δευκαλίωνα, γενάρχη των Ελλήνων, και κτιζόταν επί αιώνες μέχρι την ολοκλήρωση του επί Αδριανού. Από το μεγάλο Ναό του Ολυμπίου Διός και από τους 104 κίονες τους, οι αιώνες σεβάστηκαν 16, έως το 1852 όταν μια καταιγίδα έριξε ακόμη έναν που βρίσκεται σήμερα σωριασμένος στη γη. Ο χώρος οποιαδήποτε εποχή του χρόνου είναι μαγευτικός, οδηγεί τους επισκέπτες κάθε ηλικίας σε ένα ταξίδι στην ιστορία της Αθήνας, με μοναδική θέα την Ακρόπολη και το Λυκαβηττό, που δύσκολα θα ξεχάσουν. Λίγοι είναι οι Έλληνες που επισκέπτονται τον χώρο, ακόμη και άνθρωποι που μένουν στην γειτονιά, δεν έχουν ποτέ επισκεφθεί τον χώρο», μας αναφέρει ο ξεναγός, καθώς μας αποχαιρετά και μας εύχεται καλές γιορτές.

Στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, δίπλα από τον ναό της Αγίας Σοφίας, στον πεζόδρομο της Οδού Ικτίνου που σφύζει από ζωή, υπάρχει ένας ιδιαίτερος χώρος «κρυμμένος» από τα βλέμματα των περισσότερων περαστικών: οι λατρευτικές κατακόμβες και ο ναός του Αγίου Ιωάννη του προδρόμου. Ο χώρος, που στο υπέργειο επίπεδό του μοιάζει με απρόσμενη μικρή πράσινη όαση, βρίσκεται περίπου στα πέντε μέτρα κάτω από το επίπεδο του δρόμου. Κι όταν κάποιος κατηφορίσει τα σκαλοπάτια και διασχίσει την πύλη του, νιώθει θαρρείς και ταξιδεύει όχι απλά στον χώρο, αλλά και στον χρόνο, περπατώντας ανάμεσα σε αρχαία αντικείμενα και βυζαντινά ερείπια. Κατεβαίνοντας περισσότερα σκαλοπάτια, που ξεκινούν μέσα από την «καρδιά» του ναού και χάνονται στη γη, ο επισκέπτης φτάνει στους υπόγειους χώρους, τις κρύπτες και τις στοές, πουοι ιδιοκτήτες του οικοπέδου «ανακάλυψαν» το 1892. Ο αρχιτέκτονας Πέτρος Δεβολής, που το 1991 ανέλαβε την αποκατάσταση και ανάδειξη σπάνιων κειμηλίων του ναού είχε επισημάνει πως ο χώρος πληροί όλες τις προϋποθέσεις για να θεωρήσουμε ότι εδώ ήταν ο τόπος μαρτυρίου του Αγίου Δημητρίου. Η κρύπτη του Αϊ-Γιάννη αρχικά ήταν ρωμαϊκός θερμαντήρας λουτρού. Οποιονδήποτε παλιό κάτοικο της Θεσσαλονίκης και αν ρωτήσει κάποιος, θα έχει ίσως μια ιστορία να πει για αυτές τις κατακόμβες.