Ψυχολογία
03 Αυγούστου 2023

Χτίζοντας στα παιδιά μας μια υγιή σχέση με το φόβο

Αγνή Μαριακάκη

Ψυχολόγος, Κοινωνική Ερευνήτρια, Εκπαιδεύτρια

“Θα πεθάνει κι ο παππούς μου μαμά;”

Η Άννα εδώ και ώρα, κοιτά ειδήσεις, προσηλωμένη σε αυτές, παρά τα 8 της χρόνια.

Παρακολουθεί και αυτή το καθημερινό δελτίο κρουσμάτων και θανάτων στις ειδήσεις των έξι. Τις τελευταίες νύχτες ξυπνά με εφιάλτες και κλάματα.

Οι γονείς της δεν της επιτρέπουν να βλέπει βίαιες ταινίες ή ακατάλληλα έργα. Προσέχουν πολύ αυτά που βλέπει και διαβάζει. Όμως οι ειδήσεις τους τελευταίους μήνες είναι χειρότερες κι από το πιο βίαιο θρίλερ. Οι εικόνες των νοσοκόμων και των γιατρών ντυμένων σαν αστακών την γεμίζουν αγωνία. Φοβάται για τους παππούδες της, φοβάται και για τους γονείς της. 

Τους τελευταίους μήνες ο φόβος έγινε σύντροφος όλων μας.

Να μια καταπληκτική ευκαιρία να μπούμε σαν οικογένειες σε ένα εργαστήριο ζωής πάνω στο φόβο.

Ο φόβος είναι μεγάλος σύμβουλος επιβίωσης

Είναι σημαντικό πρώτα εμείς οι ίδιοι να έχουμε αυτή τη στάση απέναντι στο φόβο και κατόπιν να την περάσουμε στα παιδιά μας, πρώτα μέσα από το παράδειγμά μας. 

Το συναίσθημα του φόβου μπορεί να έχει δύο διαφορετικές επιδράσεις: 

Ή σε ακινητοποιεί, σε κάνει να μπαίνεις σε μια παθητικότητα και αδράνεια (όπως το κουνέλι που ακινητοποιείται από το φόβο του μπροστά στα αναμμένα φώτα ενός αυτοκινήτου), ή σε ενεργοποιεί για να δράσεις, να βρεις λύσεις, να προσαρμοστείς σε νέες συνθήκες. 


Πώς μπορεί το παιδί σου να ανήκει σε αυτούς που ενεργοποιεί ο φόβος;


Θα χρειαστεί παραδείγματα από σένα.
 Διηγήσου στο παιδί σου όλες εκείνες τις φορές που συνέβησαν δύσκολα πράγματα, και κάθε φορά μπόρεσες να σκεφτείς μια λύση, να τρέξεις, να κάνεις κάτι για να λύσεις το θέμα. Μπορείς να πεις στο παιδί σου… “κάθε φορά που με πιάνει φόβος αρχίζω και σκέφτομαι τι μπορώ να κάνω για να προστατέψω τον εαυτό μου ή να βρω μια λύση…κι αυτό με κάνει άνθρωπο πιο ικανό, πιο αποτελεσματικό. Άρα, δηλαδή ο φόβος είναι δάσκαλος και αυτός”.

Σημασία έχει το αποτέλεσμα

Δίδαξε στο παιδί σου ότι στις περιστάσεις που μας φοβίζουν σημασία έχει το αποτέλεσμα, η προσπάθεια, η επιδίωξη. 

Ο φόβος μας σπρώχνει να προστατεύουμε το σπίτι μας, να προσέχουμε την υγεία μας, να διαλέγουμε τι τρώμε, να επιλέγουμε σωστά τους φίλους μας.

Σαν αποτέλεσμα έχουμε μια καλύτερη ζωή, απολαμβάνουμε πολλά περισσότερα πράγματα, και σιγά σιγά γινόμαστε σοφοί στις σκέψεις, στις αποφάσεις, στις επιλογές μας. Άρα αυτά που μας φοβίζουν θα τα αντιμετωπίσουμε. Η αδράνεια, η παθητικότητα, η τεμπελιά είναι τα μεγάλα κακά.

Οι πηγές ενημέρωσης

Θα πρέπει να καταλάβουμε ότι όπως δεν επιτρέπουμε στα παιδιά μας να παρακολουθούν βίαιες ταινίες, έτσι δεν επιτρέπουμε στα παιδιά μας να παίρνουν μεγάλες δόσεις από τη βία των ειδήσεων. “Μα αυτή είναι η πραγματική ζωή”, θα μου πεις. Όχι, οι ειδήσεις δεν είναι η πραγματική ζωή. Οι ειδήσεις επιλέγουν σταθερά να παρουσιάζουν τα βιαιότερα και αρνητικότερα γεγονότα στον πλανήτη. Τουλάχιστον κατά 99%. Δεν θα ακούσεις ποτέ ότι αυτή τη χρονιά έγιναν 2 εκατομμύρια πτήσεις με πλήρη ασφάλεια, θα ακούσεις ότι έπεσαν 3 αεροπλάνα. Δεν θα ακούσεις ότι εκατομμύρια άνθρωποι πάνε με ασφάλεια κάθε μέρα στη δουλειά τους. Θα μάθεις όμως για το ένα τραγικό τροχαίο ατύχημα. Αν όλη η πληροφόρηση στην οικογένειά σου είναι οι ειδήσεις, τότε διδάσκεις στο παιδί σου ότι ζει σε ένα τραυματικό και θυελλώδη κόσμο. Έξω από τις ειδήσεις εξασφάλισε ότι το παιδί σου μαθαίνει όλες τις θετικές εξελίξεις επίσης: στην επιστήμη, στην ιατρική, στην τεχνολογία και στη φιλανθρωπία. Έτσι θα αισθάνεται πιο ασφαλές, και πιο έτοιμο να αντιμετωπίσει το κάθε τι στη ζωή του.

Εγγραφείτε στο brainy και προσεγγίστε με διαφορετική ματιά τον κόσμο των παιδιών, μέσα από επιστημονικά άρθρα και προτάσεις της εκπαιδευτικής ομάδας. Γίνετε μέλος του brainy world.

 

Αξίζει να διαβάσεις