Μπράβο αγάπη μου, έκανες την καλύτερη ζωγραφιά του κόσμου!

Μπράβο, μπράβο, μπράβο! Είσαι ο καλύτερος παίκτης της ομάδας!

Καλά, δεν υπάρχει άλλο παιδί σαν εσένα στα μαθηματικά!

Είναι φράσεις που όλοι μας έχουμε πει με μεγάλη χαρά και ενθουσιασμό στα παιδιά μας, πιστεύοντας ότι έτσι θα τονώσουμε την αυτοπεποίθησή τους! ΛΑΘΟΣ!

Τώρα ξέρουμε ότι αυτό είναι ο χειρότερος τρόπος για να βοηθήσουμε ένα παιδί να αποκτήσει αυτοπεποίθηση. Στην πραγματικότητα, τα ενθουσιώδη σχόλια και η υπερβολή στον έπαινο κάνουν ακριβώς το αντίθετο από αυτό που θέλουμε: ΔΕΝ αυξάνουν την αυτοπεποίθηση του παιδιού!

Ο συλλογισμός «αν το παιδί μου κάνει κάτι καλά (ή καλά κατά την άποψή μου), τότε το επαινώ για να νιώσει ακόμα καλύτερα για τον εαυτό του» ΔΕΝ λειτουργεί!

Η αυτοπεποίθηση προέρχεται από την αίσθηση του παιδιού ότι οι γονείς του το αγαπάνε, ότι είναι ασφαλές, ότι είναι ικανό και ότι «μετράει» ως άνθρωπος. Την αυτοπεποίθηση δεν την αποκτάει όμως με τον έπαινο και την ενθάρρυνση- την αποκτάει με την πρακτική εξάσκηση, όταν προσπαθεί και διαπιστώνει ότι τα καταφέρνει. Όταν κάνει μία προσπάθεια σε κάτι και έχει ένα θετικό αποτέλεσμα.

Να τι βοηθάει:

1. Μην κάνεις για το παιδί σου αυτό που μπορεί να κάνει μόνο του

Συχνά, και ειδικά όταν βιαζόμαστε, η εύκολη λύση είναι να κάνουμε κάτι εμείς για να κερδίσουμε χρόνο. Φυσικά θα μπορούσε να το κάνει και το παιδί, αλλά θα αργούσε, ίσως έπρεπε να το διορθώσουμε, οπότε το κάνουμε εμείς εξαρχής! Έτσι όμως δε διδάσκουμε στο παιδί μας ούτε αυτονομία, ούτε αυτοπεποίθηση. Δίδαξε στο παιδί σου πώς να κάνει κάτι, επίβλεψε το για να σιγουρευτείς ότι το κάνει σωστά (πχ., να πλένει τα δόντια του, να κουμπώνει τα ρούχα του, να φτιάξει ένα απλό πρωινό, ανάλογα με την ηλικία του, κλπ.).

2. Δώσε στο παιδί επιλογές

Ακόμα και ένα δίχρονο θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να επιλέξει! Στις μικρές ηλικίες δίνουμε στο παιδί να επιλέξει ανάμεσα σε δύο πράγματα τα οποία έχουμε προεπιλέξει (θέλεις την μπλε ή την κόκκινη μπλούζα; θέλεις αγγουράκι ή καρότο για σαλάτα;). Καθώς το παιδί μαθαίνει να διαλέγει, μαθαίνει να εμπιστεύεται τον εαυτό του και τις συνέπειες που έχουν οι πράξεις του.

3. Άφησε το παιδί να πάρει «ρίσκα» (χωρίς να κινδυνέψει)

Συχνά σπεύδουμε να βοηθήσουμε ή να «σώσουμε» το παιδί μας, για να μην κάνει λάθος, για να μην κάνει κάτι στραβά, για να μην απογοητευτεί. Έτσι όμως του στερούμε τη δυνατότητα να πάρει ένα ρίσκο και στη συνέχεια να μάθει από το λάθος του. Φυσικά δεν αναφέρομαι σε σημαντικά ζητήματα υγείας, ασφάλειας, κλπ., αλλά σε μικρά, «καθημερινά» ρίσκα. Για παράδειγμα, το μικρό παιδί επιμένει να χρησιμοποιήσει νερομπογιές σε ένα πολύ λεπτό φύλο χαρτί. Του εξηγείς ότι αν το κάνει αυτό το χαρτί θα σκιστεί και θα χαλάσει η ζωγραφιά του. Το παιδί επιμένει να το κάνει με τον τρόπο του. Εσύ επιμένεις ότι θα κάνει λάθος και θα στεναχωρεθεί. Τι κάνεις; Μπορείς να επιβάλεις την άποψή σου, αλλά αυτό δε θα έχει κάποια διδακτική αξία. Άφησε λοιπόν το παιδί σου να πάρει το ρίσκο και να ζωγραφίσει όπως νομίζει. Χωρίς να το κοροϊδέψεις ή να πεις το εκνευριστικό «είδες που στα έλεγα;» υποστήριξε το λέγοντας «δοκίμασες κάτι αλλά τελικά δε δούλεψε! Τι άλλο μπορείς να κάνεις;».

4. Η αυστηρή κριτική δε βοηθάει

Κανείς δεν έμαθε κάτι ή δεν πήρε έμπνευση να συνεχίσει επειδή κάποιος άλλους του άσκησε ανελέητη κριτική! Όσο σημαντικό είναι να εντοπίζουμε τα λάθη του παιδιού, ακόμα σημαντικότερο είναι να μην το προσβάλλουμε και να μην το ντροπιάζουμε. Μπορούμε να του πούμε ή να του δείξουμε τι δεν έκανε σωστά και να το προσκαλέσουμε να  το διορθώσει. Έτσι το βοηθάμε να πιστέψει στις δυνάμεις του και την ικανότητά του να διορθώνει τα λάθη του.

5. Επικεντρώσου στα θετικά

Αν δε βοηθάει λοιπόν η αυστηρή κριτική και η επισήμανση των λαθών, τι βοηθάει; Αυτό που πραγματικά κινητοποιεί ένα παιδί και το κάνει να δώσει τον καλύτερο εαυτό του είναι όταν το ενθαρρύνουμε να αξιοποιήσει τα δυνατά του στοιχεία. Φεύγουμε λοιπόν από τη λογική του «να διορθώσουμε τις αδυναμίες του παιδιού» (που θα το κάνουμε και αυτό φυσικά, αλλά δε θα είναι ο πρωταρχικός στόχος μας) και επικεντρωνόμαστε στο «βοηθάμε το παιδί να αξιοποιήσει τα δυνατά του στοιχεία». Μέσα από την καθοδήγησή μας και το αποτέλεσμα των πράξεων του, το παιδί εκτιμάει τα προτερήματά του και τα δυνατά του σημεία και πιστεύει στις ικανότητες και τις δυνατότητες του.

6. Υπευθυνότητα: Δώσε στο παιδί σου την ευκαιρία να βοηθάει στο σπίτι

Όταν επιτρέπουμε σε ένα παιδί να βοηθήσει στο σπίτι κάνοντας μικρές δουλίτσες, ανάλογα με την ηλικία του, αυτό καλλιεργεί την αυτοπεποίθησή του. Ο λόγος είναι απλός: το παιδί κάνει κάτι συγκεκριμένο και έχει την ευχαρίστηση να δει το αποτέλεσμα της πράξης του! Έτσι νιώθει ικανό, άξιο και ότι συνεισφέρει στο σπίτι, ότι είναι δηλαδή σημαντικό μέλος της οικογένειας.

7. Ενθάρρυνε το παιδί να εξερευνήσει τα ενδιαφέροντά του

Ένας άλλος σίγουρος τρόπος για να καλλιεργήσεις στο παιδί σου αυτοπεποίθηση είναι να του επιτρέψεις να ανακαλύψει και να ασχοληθεί με αυτά που το ενδιαφέρουν. Άφησε το παιδί να παραμείνει σε κάτι που το ενδιαφέρει και να ασχοληθεί σοβαρά με αυτό το πράγμα: μπορεί να είναι να βελτιώσει την ευστοχία του στις βολές του μπάσκετ, στο να βγάζει γρήγορα και αλάνθαστα μία πίστα στο αγαπημένο του βιντεοπαιχνίδι, στο να τακτοποιήσει τέλεια την συλλογή του από κάρτες πόκεμον, κοκ. Το κλειδί είναι να μην τα παρατήσει, αλλά να δει τους καρπούς των κόπων του!

8. Άφησε το παιδί σου να δημιουργήσει και δείξε τη δουλειά του

Ζωγραφιές, κατασκευές, ένα διαγώνισμα με καλό βαθμό, οτιδήποτε προέρχεται από τα χεράκια του παιδιού σου, είτε είναι μικρότερης είτε μεγαλύτερης ηλικίας, είναι υλικό που μπορείς να το εκθέσεις στο σπίτι! Όταν δίνεις στο παιδί σου την ευκαιρία να εκθέσει τα προϊόντα της δουλειάς του και να πει τι είναι αυτό που έκανε ή πώς το έκανε, του δίνεις την ευκαιρία να καταλάβει ότι η προσπάθεια και δουλειά του αξίζουν την προσοχή των άλλων. Του δίνεις επίσης να αντιληφθεί ότι οι σκέψεις και οι απόψεις του μετράνε.

9. Προσοχή στη χρήση της τεχνολογίας!

Τα παιδιά περνάνε πολλές ώρες στο διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, βλέποντας «τέλειες» εικόνες και ζωές, που φυσικά δεν αντιστοιχούν στην πραγματικότητα! Να θυμάσαι να κάνεις πολλές συζητήσεις εξηγώντας στο παιδί ότι δεν πρέπει να συγκρίνει τον εαυτό του και τα επιτεύγματά του με όσα βλέπει στην οθόνη, γιατί αυτό δεν είναι ρεαλιστικό. Ακόμα και αν πρόκειται για παιδιά, στην πραγματικότητα αυτό είναι η δουλειά τους και έχουν από πίσω τους ένα ολόκληρο συνεργείο ενήλικων επαγγελματιών που στηρίζει την προσπάθειά τους!

10. Δίδαξε στο παιδί ότι δεν υπάρχει το «τέλειο»

Θέλουμε να μεγαλώσουμε παιδιά που πιστεύουν στον εαυτό τους και τις δυνάμεις τους, παιδιά που προσπαθούν και τα καταφέρνουν, ακόμα και αν στην αρχή της προσπάθειας κάνουν λάθη (που θα κάνουν!). Επομένως, είναι σημαντικό να επικοινωνήσουμε ότι δεν υπάρχει το «τέλειο», αλλά ότι υπάρχουν προσπάθειες και βελτίωση για να φτάσουμε στο επιθυμητό αποτέλεσμα.

11. Αγάπη άνευ όρων!

Άφησα για τελευταίο κάτι σημαντικό: θα πρέπει να θυμίζουμε στον εαυτό μας και να δείχνουμε στο παιδί μας ότι το αγαπάμε χωρίς όρους και προϋποθέσεις, χωρίς να περιμένουμε επιτεύγματα, βραβεία, διακρίσεις, καλούς βαθμούς, κλπ. Αγαπάμε το παιδί μας με όλη μας την καρδιά έτσι όπως είναι, για αυτό που είναι! Να μη μιλάς λοιπόν διαρκώς στο παιδί σου για το τι πρέπει να κάνει, για τις επιδόσεις του στο σχολείο ή τα αθλήματα. Να θυμάσαι να του λες με όλη σου την καρδιά «σε αγαπώ γιατί είσαι το παιδί μου και είσαι ένας υπέροχος άνθρωπος». Αυτή η φράση κάνει θαύματα στον τομέα της αυτοπεποίθησης!

***

• Αυτοπεποίθηση.
• Χαρά.
• Συναισθηματική Νοημοσύνη.
• Νοοτροπία της Εξέλιξης.

«Αυτές είναι οι βασικές δεξιότητες επιτυχίας του 21ου αιώνα», όπως αναφέρονται από καθηγητές των Πανεπιστημίων Harvard, Stanford, Yale κ.λπ.

Βοηθήστε το παιδί σας να τις αναπτύξει με τη σειρά Βιβλίων Bασικές δεξιότητες επιτυχίας του 21ου αιώνα της Δρ. Λίζας Βάρβογλη.

Δρ. Λίζα Βάρβογλη

Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια

Instagram @katapliktikimama

Facebook  Δρ Λίζα Βάρβογλη https://el-gr.facebook.com/lvarvogli/