«Το παιδί σας κυρία μου είναι πάρα πολύ έξυπνο, είναι εύστροφο, έχει αυτό το γρήγορο μυαλό, τα πιάνει όλα… αλλά τι να το κάνεις αυτό, αφού δεν συγκεντρώνεται».

Να, η πιο συνηθισμένη αντίδραση της δασκάλας, όταν την επισκέπτονται γονείς. Έχω ακούσει από γονείς άπειρες φορές αυτό το παράπονο! 

«Το παιδί μου αφαιρείται, χαζεύει...» , «η κόρη μου κάθεται για δύο λεπτά στα μαθήματά της και μετά παρασύρεται σε οτιδήποτε άσχετο», «δεν ξέρω τι να κάνω για να μην αποσπάται τόσο πολύ η προσοχή του… ένα τηλέφωνο να χτυπήσει αρκεί για να παρατήσει τη μελέτη και να αρχίσει να παίζει…»

Ναι, είναι γεγονός. Τα σημερινά παιδιά αντιμετωπίζουν μεγαλύτερες προκλήσεις αυτοσυγκέντρωσης από ό,τι οι προηγούμενες γενιές. Kι αυτό οφείλεται στο ότι η μάθηση στην πράξη ξεκινά συνήθως σε ένα τάμπλετ της μαμάς, όταν το παιδί είναι μικρό. Μπορεί να είναι εκπαιδευτικό το παιχνίδι που παίζει το παιδί στο τάμπλετ, αλλά είναι σαγηνευτικό, πολύχρωμο, γρήγορο, διαδραστικό. Αργότερα, στην πρώτη δημοτικού, το παιδί θα ανακαλύψει ότι τα σχολικά βιβλία δεν είναι εξίσου σαγηνευτικά, όπως έχει μάθει από τα τάμπλετ. Επιπλέον, μεγαλώνοντας, ο ηλεκτρονικός κόσμος «σετάρει» το μυαλό του στην ταχύτητα και την πολυαισθητηριακότητα, με έναν τρόπο που δεν θα το κάνουν ποτέ τα βιβλία, και σαν αποτέλεσμα τα βαριέται αφόρητα. Πάραυτα, η ικανότητα ενός παιδιού να συγκεντρώνεται σε ένα πράγμα, στον πίνακα, στη δασκάλα, στο βιβλίο, σε ένα πρόβλημα που θέλει λύση, στην έκθεση που θέλει προσοχή θα αποτελέσει αργότερα κρίσιμο παράγοντα της αυτοεκτίμησής του και της ικανότητάς του να πηγαίνει μπροστά στη ζωή του.

Εμείς οι γονείς μπορούμε να κάνουμε πολλά για να ενισχύσουμε την ικανότητα της αυτοσυγκέντρωσης στα παιδιά μας και να μερικοί τρόποι:

H χρήση των gadget
Είναι σημαντικό να μην παίζουν μόνο στις ηλεκτρονικές συσκευές παιχνίδια τα παιδιά. Να θυμάστε ότι η αυτοσυγκέντρωση δεν είναι υπόθεση του μυαλού μόνο. Πάντα ξεκινά από το σώμα. Τίποτε δεν αντικαθιστά το φυσικό παιχνίδι, που τόσο βοηθά στην εστίαση.  Το ποδήλατο, τα lego, τα παιχνίδια STEM είναι συναρπαστικά. Καθώς μεγαλώνουν δε και τελειώνει η ηλικία των παιχνιδιών, ενθαρρύνετέ τα στην άθληση, τη ζωγραφική, στο χορό, όπου η αυτοσυγκέντρωση και με το μυαλό και με το σώμα είναι κεφαλαιώδης για το τελικό αποτέλεσμα.

Οργάνωση σκέψης
Βοηθήστε τα παιδιά να μάθουν να οργανώνουν τη σκέψη και τη δουλειά τους. Αυτό είναι ακόμα πιο σημαντικό στη μελέτη τους στο σπίτι. Βοηθήστε τα να μοιράσουν σε μικρά κομμάτια τη δουλειά, έτσι ώστε να μην τους φαίνεται βουνό, αλλά κι έτσι ώστε να νιώθουν μια αίσθηση επίτευξης με κάθε μικρό κομματάκι που τελειώνουν. Για παράδειγμα: «Βλέπω το φυλλάδιο έχει 4 προβλήματα. Διάλεξε το ευκολότερο για να ξεκινήσεις. Θα το τελειώσεις και θα δεις ότι είναι αρκετά εύκολο. Μετά διάλεξε το αμέσως πιο εύκολο, κ.ο.κ.», ή για παράδειγμα: «Βλέπω έχετε τρεις σελίδες στην ιστορία, χώρισέ τις σε τρία κομμάτια, και ξεκίνα από το πρώτο» 

Διαδικασίες
Η αυτοσυγκέντρωση έχει απόλυτα να κάνει με τη δυνατότητα ενός παιδιού να ακολουθεί διαδικασίες με προσήλωση. Το να εφαρμόσει βήμα - βήμα μια συνταγή για ένα γλυκό, να διπλώσει και να φυλάξει τα στεγνά ρούχα, να ποτίσει σωστά τα λουλούδια στη βεράντα,  είναι ολοκληρωμένες δραστηριότητες που προάγουν την προσοχή. Χρειάζεται να μάθουν να τελειώνουν ολοκληρωμένα δουλειές, ακόμα και απλές δουλειές του σπιτιού.

Παιχνίδια σκέψης
Υπάρχει μια σειρά παιχνιδιών που έχουμε όλοι παίξει κατά κόρον, και που ενθαρρύνουν τη σύνθετη σκέψη και την προσοχή: το Memory, το δημοφιλέστατο Uno, η Μονόπολη, το Σκραμπλ, τα λίγο πιο δύσκολα παζλ. Επιβάλλουν στο παιδί να αφοσιωθεί απερίσπαστο για ώρα, και είναι απολαυστικά…αρκεί να μάθουν να τα αγαπούν από μικρά.

Στρατιωτάκια ακούνητα αμίλητα αγέλαστα
Θυμάστε αυτό το παιχνίδι που παίζαμε μικρά; Προκαλέστε το παιδί, σαν διαγωνισμό, να μείνει ακίνητο σε μια στάση όσο περισσότερο μπορεί. Κάτι τέτοιο εκπαιδεύει το νευρικό του σύστημα να καταλαγιάζει, να ηρεμεί, να εστιάζει, ακόμα και να κάνει reset.

Το καθημερινό πρόγραμμα
H αυτοσυγκέντρωση των παιδιών εξαρτάται απόλυτα από το καθημερινό πρόγραμμα, από τις ρουτίνες του. Αν κάθεται για την καθημερινή μελέτη στο σπίτι περίπου την ίδια ώρα κάθε μέρα, το μυαλό ξέρει τι περιμένει και βάζει μπρος. Βάλτε πρόγραμμα και στη χρήση των gadgets, δηλαδή η ψυχαγωγική χρήση του υπολογιστή, ανάλογα και με την ηλικία δεν μπορεί να ξεπερνά τη μία ώρα την ημέρα, στις ημέρες του σχολείου.

Τα σχεδιαγράμματα
Πολλά παιδιά μαθαίνουν ήδη στο σχολείο να κάνουν σχεδιάγραμμα την ύλη. Κι εννοώ σχεδιάγραμμα που οργανώνει τη σκέψη και το μυαλό, και τα εκπαιδεύει να συγκρατούν τη μεγάλη εικόνα στο μυαλό τους, και να μπορούν να λειτουργούν και με τα μικρότερα μέρη της. Το brainy μαθαίνει στα παιδιά να λειτουργούν με σχεδιάγραμμα και συνεισφέρει με πολύ πρακτικό τρόπο στο να μπορούν να αφοσιώνονται σε αυτό που μαθαίνουν, πράγμα που σημαίνει ότι και αφομοιώνουν καλύτερα.

Όπως και να ‘χει, θα είναι σημαντικό να αφιερώσουμε χρόνο εμείς οι ίδιοι οι γονείς προκειμένου τα παιδιά μας να μπορέσουν να κάνουν βήματα μπροστά στην ικανότητά τους να αυτοσυγκεντρώνονται.